Dat we de Broekpolder vandaag de dag kennen als groot groen natuurgebied, is eigenlijk te danken aan de laag havenslib van 4-7 meter dik, die er in de jaren 60 is aangebracht. Die laag werd aangebracht vanwege woningbouwplannen, maar de bodem was te vervuild om de woningbouwplannen uit te voeren. En de natuur kreeg de kans om zich te ontwikkelen. Prachtig groen, maar wel op een problematische ondergrond.
In de grond bevinden zich onder andere hoge concentraties metalen en verschillende types drins (gewasbeschermingsmiddelen). Terwijl de Broekpolder door de jaren heen steeds groener is geworden, blijkt dat de vervuiling in de bodem in al die jaren niet is afgenomen en ook gevolgen heeft voor de waterkwaliteit in de Broekpolder.
Waarom saneren?
Groen is waardevol en saneren met het aanbrengen van een laag grond is ingrijpend omdat de beplanting ervoor moet wijken. Het blijft dus een moeilijke afweging. Waarom kiest de gemeente samen met Staatsbosbeheer en de Federatie Broekpolder dan toch voor deze plannen?
Voor de voedselketen: De vervuiling is niet schadelijk voor recreanten in het gebied, maar zorgt wel voor ‘doorvergiftiging’ in de voedselketen; doordat bijvoorbeeld vogels wormen uit de vervuilde grond eten en de vogels weer gegeten worden door de buizerd, boommarter en de vos.
Voor schoon water: Regenwater komt in aanraking met de vervuilde grond en wordt daarmee ook vervuild. Daarom zorgt het Hoogheemraadschap dat het water gefilterd wordt voor het in de Vlaardingse Vaart terecht komt. Dat is niet ideaal. De filterinstallatie kost veel geld en haalt ook niet alle verontreiniging uit het water.
Voor de kwaliteit van de bosbodem: De strooisellaag, het bovenste deel van de bodem, is een belangrijke bron van voedsel voor het bodemleven, voor insecten en voor alles wat groeit en bloeit. In de meest vervuilde delen van de Broekpolder zie je echter dat deze strooisellaag niet gemengd wordt met de klei eronder en eigenlijk zijn functie van voedingsbron verliest. Dat heeft invloed op de kwaliteit van de wortels van de bomen en struiken en op de kwaliteit van de begroeiing zelf. Ook houdt een gezonde en humusrijke bodem veel meer water vast. Belangrijk voor de Broekpolder dat in de zomer kampt met veel droogte.
Het kan mooier. De Broekpolder werd in de jaren vijftig ‘per ongeluk’ een groengebied. Dat kun je nog zien aan de inrichting van het gebied: een patroon van rechte slootjes diende voor afwatering van de gestorte bagger, een eenzijdige begroeiing van populieren werd aangeplant als productiebos. Met het nieuwe ontwerp wordt het gebied mooier en (bio)diverser, met waterpartijen, bos en ruigte.
Het moet. De Provincie heeft in 2011 besloten dat de grond zo vervuild is, dat het niet wenselijk is dat deze aan de oppervlakte blijft liggen, en met spoed gesaneerd moet worden. De gemeente en Staatsbosbeheer zijn als grondeigenaar verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de grond afgedekt wordt. Sindsdien zijn al verschillende delen van de Broekpolder - zoals de Ruigte, het Klauterwoud, het mountainbikeparcours en de gronden van de scouting gesaneerd.
Start van de sanering en herinrichting
Op dit moment is het voorlopig ontwerp voor het te saneren gedeelte gereed. Vanaf de zomer van 2024 wordt het Oostelijk deel van de Broekpolder (ongeveer 50 hectare groot) gesaneerd en opnieuw ingericht. Het gaat om Masamuda, het hondenlosloopgebied, het gebied rondom de waterpartij en het proefbos.
Meer informatie:
De sanering en herinrichting van dit deel van de Broekpolder is een samenwerkingsproject van de gemeente Vlaardingen, Staatsbosbeheer en Federatie Broekpolder en wordt mede financieel mogelijk gemaakt door de Provincie Zuid-Holland. Meer informatie is te vinden op deze projectpagina van de gemeente www.vlaardingen.nl/broekpolder.
Foto winterkoning: VLD Fotografie